تنها و مظلوم ترین امام، مهدی عج

و نیز فرمود: «یکون فی هذه الامه کل ما کان فی بنی اسرائیل حذو النعل بالنعل و القزة

بالقزة»(68) هر اتفاقی که در بنی اسرائیل رخ داده بدون اندکی (ذره ای) کم و زیاد در این امت هم رخ می دهد.

همچنین در کلامی دیگر می فرماید: «به آن خدایی که جانم به دست اوست شما مسلمانان با هر سنتی که در امتهای گذشته جریان داشته روبه رو خواهید شد و آنچه در آن امتها جریان یافته مو به مو در این امت جریان خواهد یافت، به طوری که نه شما از آن سنتها منحرف می شوید و نه آن سنتها که در بنی اسرائیل بود، شما را نادیده می گیرد».(69)

کثرت نقل احادیثی به این مضمون در مجامع حدیثی سنی و شیعی، تردید در صحت آن بر جای نمی گذارد و به یقین پیام آور بزرگ اسلام برای امت خود چنین مطلبی را فرموده اند؛ بنابراین امت اسلامی با تمام رویدادهای امم پیشین روبه رو خواهد شد و حوادث مربوط به آنان بدون کم وکاست در میان این امت به وقوع خواهد پیوست. بدین سان مقدمه دوم قیاس که برگرفته از احادیث نبوی است نیز اثبات می گردد، در نتیجه آن نیز نباید تردید کرد، پس رجعت در این امت نیز واقع خواهد شد.

موارد یادشده، تنها چند نمونه از دهها مورد بازگشت مردگان به این جهان در میان پیشینیان می باشد که در قرآن کریم بیان شده است. اگر بخواهیم در این نوشتار، تحقیق را در مجموع سوره های قرآن کریم ادامه دهیم، به دهها نمونه دیگر برخواهیم خورد، ازاین رو، به جهت اختصار از آنها صرف رنظر نموده، به ذکر همین چند مورد بسنده می کنیم.

پی نوشت ها:

70. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 53،ص 92 بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ سوم: امام صادق (ع) می فرماید: «از ما نیست کسی که ایمان به رجعت ما نداشته باشد و متعه را حلال نداند.»

71. سید مرتضی علم الهدی، رسائل الشریف المرتضی، ج1،ص 125 تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، دارالقرآن.

72. ابن اثیر، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، .، ج 2، ص 202؛ مؤسسه اسماعیلیان، چاپ چهارم، قم.

73. فراهیدی، کتاب العین، ج 1، ص 225، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول؛ جوهری، الصحاح فی اللغة و العلوم، ج 3، ص 1216 راغب اصفهانی، المفردات فی قریب القرآن، ص 188 بیروت، دارالمعرفه؛ ابن اثیر، النهایة فی غریب الحدیث، ج 2 ،ص 202، ابن منظور، لسان العرب، ج 8،ص 114، بیروت، دارصادر، چاپ سوم؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط، ص 648، بیروت، دارالفکر؛ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج 2، ص 151، تهران، انتشارات مرتضوی، چاپ سوم.

74. سعید الخوری الشرتونی، اقرب الموارد، ج 1، ص 2 مؤسسة النصر.

75. سوره طه، آیه 86.

76. سوره توبه، آیه 83.

77. علی اکبر دهخدا، لغتنامه دهخدا، حرف «راء».

78. ر.ک: مصباح یزدی، جامعه و تاریخ، ص 14، چاپ سازمان تبلیغات اسلامی.

79. سید مرتضی علم الهدی، رسائل شریف مرتضی، ج 1،ص 125.

80. ابن براج، جواهرالفقه، ص 268، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول.

81. شیخ مفید، اوائل المقالات، ص 86، ناشر مکتبة الداوری، قم.

82. محمدرضا مظفر، عقاید الامامیه، ترجمه: علیرضا مسجدجامعی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ص 294.

83. ر.ک: شیخ مفید، اوائل المقالات فی المذاهب والمختارات، ج 4، ص 77 سیدمرتضی، جوابات المسائل التبانیات، ج1، ص 125؛ شیخ حر عاملی، الایقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة، ص 29، ترجمه: سید هاشم رسولی محلاتی، دار الکتب، قم.

84. محمدرضا مظفر، عقایدالامامیه، ص 81.

85. همان، ص 83.

86. مرحوم علی دوانی، مهدی موعود، ترجمة جلد سیزدهم بحارالانوار، علامه مجلسی، دارالکتب الاسلامیه، ص 1234 ـ 1235.

87. سیدمرتضی،رسائل شریف مرتضی، ج 1،ص 125؛ شیخ حر عاملی، الایقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة، ص 36 ـ 35.

88. شیخ صدوق، الخصایص، مکتبة الصدوق، ص 108؛ بحارالانوار، ج 53، ص 63، از قول امام صادق (ع).

89. علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج 12،ص 18 ـ 19؛ مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت.

90. بحارالانوار، ج 53،ص 92 و 121.

91. همان، ص 92 و 121.

92. محمدرضا ضمیری، رجعت یا بازگشت به جهان، ص 18،تهران، نشر موعود، چاپ اول.

93. علامه مجلسی، حق الیقین، ج 2،ص 248، چاپ دوم، انتشارات رشیدی؛ سید عبدالحسین طیّب، کلم الطیب، ص 586، تهران، کتابفروشی اسلامیه.

94. محمدرضا مظفر، عقائد لاامامیه، ص 84، میرزاجواد تبریزی، صراط النجاة، ج 3، ص 421، دفتر نشر برگزیده، چاپ اول؛ جعفر سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، ج 6،ص 367، چاپ دوم، مؤسسه النشر الاسلامی، قم،

95. عبدالله شبّر، حق الیقین فی معرفة اصول الدین، ج 2، ص 35،منشورات اعلمی.

96. تفسیر نمونه، ج 15،ص 561.

97. ر.ک: اصالت روح از نظر قرآن، ص 25 ـ 24.

98. سوره سجده، آیه 7.

99. همان، آیه 9.

100. شیخ حرعاملی، الایقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة، ص 68.

101. سوره بقره، آیه 243.

102. علامه طباطبایی، تفسیرالمیزان، ص 161.

103. یاقوت، معجم البلدان، ج 2،ص 435.

104. طبری، جامع البیان، ج 2،ص 365؛زمخشری، الکشّاف، ج 1،ص 290؛ فخر رازی، التّفسیر الکبیر، ج 6،ص 175؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج 3،ص 231؛ سیوطی، الدّر المنثور، ج 1،ص 310.

105. فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج 6،ص 174.

106. طبری، جامع البیان، ج 2، ص 366.

107. طبرسی، الاحتجاج، ص 344.

108. حویزی، تفسیر نور الثّقلین،ج 1،ص 241.

109. عیّاشی، تفسیر، ج 1،ص 130؛ طبرسی، مجمع البیان، ج 1،ص 347 ؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ج 1،ص 250.

110. سوره بقره، آیه 259.

111. تفسیرکشاف، ج 1،ص 295؛ تفسیر درالمنثور، ج 1،ص 331؛تفسیر القرآن العظیم، ج 1،ص 314.

112. سوره بقره، آیه 259.

113. طبری، جامع البیان، ج 3،ص 20؛زمخشری، الکشّاف، ج 1،ص307؛ فخر رازی، التّفسیر الکبیر، ج 7،ص 34؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج 3،ص 289؛سیوطی، الدّر المنثور، ج 1،ص 331.

114. زمخشری، الکشاف، ج 1،ص 307؛طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 370؛سیوطی، الدّر المنثور، ج 1،ص 332؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ج 1، ص 269.

115. قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج 3،ص 294؛طبرسی، مجمع البیان، ج 1،ص 370؛ شیخ حرّ عاملی، الایقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرّجعه، ص 151.

116. بحارالانوار، ج 14،ص 374.

117. که از جمله آنان می توان از شیخ طوسی در تفسیر تبیان، شیخ مفید در اجوبه مسائل عکبریّه، شیخ صدوق در اعتقادات، شیخ طبرسی در احتجاج، شیخ حرّ عاملی در ایقاظ و علاّمه مجلسی در بحارالانوار نام برد.

118. سوره بقره، آیه 56 ـ 55.

119. سوره اعراف، آیه 153.

120. سوره بقره، آیه 56.

121. بیضاوی، تفسیر انوارالتنزیل، ذیل آیه 56 بقره.

122. زمخشری، الکشاف، ج 1،ص 27.

123. طبری، جامع البیان ج 1،ص 230.

124. درالمنثور، ج 1، ص 70؛ تفسیر الجلالین، ج 1،ص 8؛ تفسیرالقرآن العظیم، ج 1،ص 93 ؛مفاتیح الغیب،ج 3،ص 86.

125. بحارالانوار، ج 53،ص 73 و 129؛فیض رکاشانی، تفسیرصافی،ج 4،ص 77.

126. سوره بقره، آیات 73 ـ 72.

127. ر.ک: سوره بقره، آیه 12 ـ 67.